Do wielu prac na wysokościach w coraz szerszym zakresie wykorzystuje się podesty ruchome. Przygotowanie miejsca pracy podestów ruchomych nie jest tak pracochłonne jak w wypadku pode-
stów montowanych na tradycyjnych rusztowaniach stałych. Pod względem cech konstrukcyjnych urządzenia te można podzielić na trzy grupy:
- podesty ruchome masztowe (rys. 1.1 ),
- podesty ruchome wiszące (rys. 1.2 i 1.3),
- podesty ruchome przejezdne (rys. 1.4 i 1.5).
Podesty ruchome przejezdne są urządzeniami (maszynami przejezdnymi) przeznaczonymi do przemieszczania osób na stanowiska robocze, na których wykonują pracę z platformy roboczej, przy
założeniu, że osoby te wchodzą na platformę i schodzą z platformy w jej jednym określonym położeniu dostępu. Urządzenia te składaj ą się co najmniej z platformy roboczej z elementami sterowniczymi, konstrukcji wsporczej platformy roboczej z układem napędowym i podwozia.
Podesty ruchome przejezdne stanowią najliczniejszą grupę podestów. Zdecydowały o tym między innymi takie zalety użytkowe tych urządzeń, jak np. możliwość bezpośredniego dojazdu do określonego obiektu, znaczna wysokość podnoszenia, łatwość manewrowania ruchami platformy roboczej itp.
Spis treści
Podesty przejezdne używane są między innymi do wykonywania:
- montażu i kontroli konstrukcji masztowych, wieżowych, kominowych, mostowych, dźwignicowych
- montażu konstrukcji dachowych, rynien, pokryć szklanych
- prac konserwacyjnych przy elewacjach budynków
- napraw i konserwacji oświetleń ulicznych, napraw linii energetycznych i telefonicznych
- montażu i napraw instalacji elektrycznych, wentylacyjnych i przeciwpożarowych w halach produkcyjnych i sportowych, dworcach i budynkach użyteczności publicznej,
- przycinania drzew w parkach, na skwerach, przy drogach,
- montażu reklam
- kontroli poszycia kadłubów statków itp.
Podesty przejezdne mogą być używane na otwartym powietrzu lub w pomieszczeniach zamkniętych.
Napęd poszczególnych mechanizmów podestu przejezdnego odbywa się za pomocą własnego źródła energii wytwarzanej przez silnik spalinowy wysokoprężny lub niskoprężny, bądź z:
• sieci zewnętrznej prądu przemiennego o napięciu 400/230 V o częstotliwości 50 Hz ’
• baterii akumulatorów o napięciu 12+48 V.
Wymagania techniczne i środki bezpieczeństwa dotyczące podestów ruchomych przejezdnych zawiera norma europejska PN-EN 280:2003 łącznie ze zmianami podanymi w PN-EN 280:2003/A1 „. Podesty ruchome przejezdne. Obliczenia projektowe. Kryteria stateczności. Budowa. Bezpieczeństwo. Badania i próby”. Norma ta określa- od nazwy w języku angielskim „Mobile Elevating Work Platfonns” – podesty przejezdne skrótem MEWP. W dalszej części artykułów poradnikowych normę określono skrótem EN 280.
Normy nie stosuje się między innymi do:
• urządzeń przeciwpożarowych i ewakuacyjnych (rys. 1.6) – patrz np. pr EN 1777: 1994,
• nieprowadzonych koszy roboczych zawieszonych na dźwignicach,
• podestów ruchomych załadowczych,
• urządzeń w wesołych miasteczkach,
• urządzeń do obsługi naziemnej samolotów,
• urządzeń służących do podnoszenia stanowiska operatora na wózkach przemysłowych
Prace wykonywane na wysokości wymagają przemieszczania platformy roboczej w płaszczyźnie pionowej, jak również w płaszczyźnie poziomej. Z tego względu konstrukcja podestu ruchomego
powinna umożliwiać :
• ruch podnoszenia (opuszczania) platformy roboczej, który jest ruchem podstawowym
• ruch platformy roboczej w płaszczyźnie poziomej , ruchy poziome mogą być wykonywane za pośrednictwem mechanizmu jazdy podestu, a przy podestach wyposażonych w wysięgniki również przy pomocy ruchów obrotu, pochylania czy wydłużania wysięgnika .
Przy wysięgnikach wychylnych ruch poziomy platformy roboczej łączy się zazwyczaj z ruchem pionowym.
Do najbardziej wszechstronnych urządzeń należą podesty zamontowane na podwoziach z własnym napędem jazdy, o wszystkich kołach skrętnych, z napędem na cztery koła. Wyposażone są w obrotowe wysięgniki o konstrukcji przegubowej, o zmiennych teleskopowo długościach. Platforma robocza – zamontowana na końcu wysięgnika – powinna mieć mechanizm poziomujący. Podziału podestów ruchomych przejezdnych można dokonać w oparciu o budowę konstrukcji wsporczej, podwozia i platformy roboczej. W zależności od rodzaju konstrukcji wsporczej podpierającej platformę roboczą wyodrębnia się następujące grupy podestów przejezdnych:
• podesty o ruchu pionowym platformy roboczej (ruch podstawowywowy), który wynika z budowy mechanizmu podnoszenia.
Do tej grupy należą podesty:
– wyposażone w pionowe maszty teleskopowe
– z nożycowym mechanizmem podnoszenia
– z mechanizmem podnoszenia złożonym z dwu – połączonych obrotowo – ramion masztu, z których każde zbudowane jest w formie równoległoboku przegubowego
- podesty wysięgnikowe z mechanizmem obrotu wysięgnika, jak np.:
– podesty z wysięgnikiem wychylnym teleskopowym
– podesty z wysięgnikiem przegubowym z członami teleskopowymi wydłużającymi wysięgnik
Parametry techniczne:
Udźwig (kg): 200
Maksymalna wysokość robocza (m): 20,0
Maksymalna wysokość platformy (m): 18,0
Wymiary gabarytowe LxBxH (m): 7,2×2,2×2,5
Największy zasięg roboczy (m): 8,0
Obrót wysięgnika: n x 360°
Podesty ruchome przejezdne mogą być montowane na:
• ramie podwozia typowego pojazdu (samochodu) przystosowanej konstrukcyjnie do zainstalowania podestu ruchomego
• specjalnie zbudowanym podwoziu kołowym lub gąsienicowym. Prędkości jazdy tego typu podestów są niewielkie (kilka kilometrów na godzinę). Dlatego na dalsze odległości muszą być przewożone na przyczepach, naczepach lub odpowiednich wózkach
• specjalnym jednoosiowym wózku stanowiącym podstawę podestu (rama podstawy podczas pracy podestu spoczywa na czterech podporach). Wózek przystosowany jest do holowania przez samochód ciężarowy lub ciągnik, a przy mniejszych podestach przez samochód osobowy
Jak widać z podanych przykładów możliwość samodzielnej jazdy istnieje tylko w przypadku podestów zamontowanych na pojeździe (samochodzie) lub specjalnie zbudowanym podwoziu kołowym lub gąsienicowym. Norma EN 280 w zwi ązku z jazdą dzieli podesty na trzy typy:
Typ 1: Jazda podestu jest dozwolona tylko w położeniu transportowym.
Typ 2: Jazda z podniesioną platformą roboczą jest sterowana ze stanowiska na podwoziu.
Typ 3: Jazda z podniesioną platformą roboczą jest sterowana ze stanowiska na platformie roboczej.
Podesty typu 2 i 3 mogą występować w kombinacji.
W śród podestów przejezdnych można wyróżnić podesty o ograniczonych wymiarach platformy roboczej, tzw. koszy. Platformy te przeznaczone są do użytkowania przez jedną lub dwie osoby. Platformy takie charakteryzują się zmniejszoną powierzchnią użytkową, a mianowicie:
• nie większą niż 0,6 m2 (najdłuższy bok nie może przekraczać 0,85 m) w przypadku jednej osoby,
• nie większą niż 1,0 m2 (najdłuższy bok nie może przekraczać 1,4 m) , w przypadku dwóch osób.